Üst gövde, baş ve boyunda total vücut yüzeyinin %15'i sıcak sıvı ile ikinci derece yanmış bir hastaya öncelikle solunum yolunun açık olmasını sağlamak uygulanabilir.
Yara iyileşmesinde maksimum gerilme kuvveti 15. günde olur.
Yara iyileşmesinin kontraksiyon fazında en fazla öneme sahip hücre fibroblastlardır.
Yanıkta 5. günden sonra meydana gelen ölümün en sık görülen nedeni sepsistir.
Yanıklarda mavi-yeşil cerahata neden olan mikroorganizma P. Aeruginosadır.
Vücutta geniş yanıklarda kullanıldığında asidoz yapan ilaç mafenid asetattır.
Parmak uç kısmı kızarık, sıcak ve pulpası hassas ise felonu tanı olarak düşünürsünüz.
Xeroderma pigmentozumda püstül görülmez.
Malign melanom tiplerinden lentigo malign melanom tipi en iyi prognoza sahiptir.
Malign melanomda en önemli prognostik faktör vertikal invazyondur.
30 yaşında, sağ uyluğunda hiperpigmente lezyonu olan kadında yapılan biyopside malign melanom tanısı konuyor. Lezyonun epidermiste, papiller dermis sınırına kadar uzandığı gözlenmiştir. Clark sınıflamasına göre evre I’dir.
Curling ülseri yanık ile oluşur.
İnflamasyon fazında yara iyileşmesinde nörtofillerden TNF alfa salgılanır.
Yanık yüzdesini hesaplamada kullanılan 9'lar kuralina uymayan genital bölge %9’dur.
Cerrahide yara iyileşmesinde en önemli olan askorbik asittir.
Yanıkta en sık görülen uzak septik komplikasyon bronkopnömonidir.
Yanıklı hastada ilk 24 saatte kolloid verilmemesinin sebebi ekstrasellüler volümü artırıp ödem yapmasıdır.
Marjolin ülseri yanığın geç komplikasyonudur.
Konjenital dudak yarığı ile doğan bir bebekte, cerrahi tedavinin yapılması için Ek mamalara başlanması beklenmesi gerekmez.
Ateroskleroz ameliyat sonrası yara enfeksiyonu gelişme riskini artıran sistemik faktörlerden biri değildir.

Orbita kırığında tomografi kullanılır.
Bir travmayı takiben mandibula kırığını en cok destekleyen bulgu maloklüzyondur.
Transvers temporal kemik kırığının sensörinöral işitme kaybına yol açma olasılığı fazladır.
Pierre-Robin sendromunda görülen bulgular yarık damak; glossoptozis ve mikrognatiadır. 
Le Forte I kırığında burun kemiği etkilenmez.
Maxillanın kırığında Le-fort sınıflanmasında kullanılır.
Le-fort I maxilla dişlerin üzerinden transvers olarak kırılmıştır. 
Le-fort II’de nazal kemikler, lakrimal kemikler, orbita alt kenarı, orbita tabanı, maxillanın frontal çıkıntıları, zygomatikomaxiller bileşke kırılmıştır. 
Le-fort III kırığında kraniofasial ayrılmada fasiyal kemikler craniuma tutundukları yerlerden ayrılırlar.
Zygomatik kemik kırığında N. Infraorbitalis sinirin hasarı sonucu üst dudak bölgesinde duyu kaybı olur. 

Yara iyileşmesinin fazları inflamasyon fazı (1-5. gün); fibroplazi fazı (7-10. gün); kollajen sentez fazı (10. gün-1 ay) ve nedbe olgunlaşması (1 ay-1 yıl) şeklindedir.
Anjiogenez yara iyileşmesinde 7-10. günlerde başlar.

Yara iyileşmesinde fibroblast proliferasyonu ve kollagen sentezi 7.- 10. günde maximum düzeye ulaşır. 
Anjiogenez, yara iyileşmesinde 4.- 6. günlerde başlar.
İzole yumuşak damak yarığının kız çocuklarında daha sık görülür. 
Yüzün gelişimi en fazla 1. brankial arkla ilgilidir.
Prekonsepsiyonel ve hamilelik döneminde folik asid kullanılması, yarık dudak-damak oluşma insidansını azalır.
Yarık damak-dudak sınıflaması foramen incisivum denilen anatomik yapıya göre yapılır.
Yarık damak ve dudak etiyolojinde en sık en önemli faktör hereditedir.
Baş boyun bölgesinin en sık gözlenen konjenital anomalisi yarık damak ve dudaktır .
Pirimer damak 4-7 haftalarda gelişir.
Sekonder damak 7-12 haftalarda gelişir. 
Primer damaktan burnun 1/3 alt kısmı; 1/3 orta üst dudak; dört kesici diş ve bu dört dişi taşıyan maxilla kısmı gelişir.
Sekonder damaktan foramen insisium ve retrooral bölge gelişir. 
Primer damak, defektlerinde emmeme; orbikülaris orisin yarık olması ve estetik bozukluk görülür.
Sekonder damar yarıklarında majör semptom emdiği sütün burundan gelmesi ve aspirasyona sekonder rekürrens pnömoniler yada nefes almada zorluktur.
Primer damak yarıkları 3-5. ayda opere edilmelidir.
Sekonder damak yarıkları 9.-12. aylarda opere edilmelidir.
Yarık dudakta Millard ameliyatı yapılır. 
Yarık damakta Wardill ameliyatı yapılır.
Yarık damak ye dudakla en sık beraber görülen anomali club-foottur.
Alport sendromunda akrosefolosindaktili; kraniosinostoz; mental retardasyon midfasial hipoplazi ve akne vulgaris görülür.
Carpanter sendromunda kraniosjnostoz elde; mental retardasyon; ayaklarda sindaktili ve ayakta polidaktili görülür.

Valoferingeal yetmezliğin en sık sebebi opere edilmemiş yarık damak ve dudaktır. 
Yediğinin burnundan gelmesi sekonder damak yarıklarında majör semptomdur. Yüz travmalarında en sık nazal kemik kırılır. 
Konjenital damak yarığında ameliyat yaşının 12-18 ayarası seçilmesinin nedeni konuşmayı öğrenmeden, konuşma problemini önlemek içindir.
Pierre Robin sendromlu, solunum güçlüğü bulunan bir çocukta en iyi yaklaşımı dilin öne çekilip yüzüstü yatırılmasıdır. 
Pierre Robin sendromunda, mikrograti, retrognati, inkomplet damak yarığı ve makroglossi görülür.
Pierre - Robin sendromunda makroglossi; yarık damak ve dudak; Mikrognati ve VUR izlenilir.
Cruzen sendromunda görülenler röntgende dövülmüş bakır manzarası; midfasial hipoplazi; dirsek ankilozu; radius subluksasyonu exoftalmus; otozomal dominant geçiş; çenede relatif prognatizm ve obstrüktif uyku 
Pfeifferson sendromunda otozomal geçiş; kraniosinositoz; exorbitism 
ve midfasial hipoplazi görülür.

 Carpenter sendromunda kraniosinositoz mental retardasyon; ayaklarda syndaktili; elde sindaktili ve ayakta polidaktili görülür.
Seathre - Chotzen sendromunda kraniosinositoz pitozis düşük saç çizgisi ve midfasial hipoplazi görülür.
Koronal sütürün füzyonu sonucu oluşan kraniosinostozlar Cruzen sendromu ; Alport sendromu; Carpenter sendromu ve Pfeifferson sendromudur.
Tessier klasifikasyonu yüzün konjenital anomalilerinde kullanılır.
Wirshof kuralı kraniosinositozda geçerlidir.
Hipospadias etyolojisinde en önemlirol oynayan faktör hormon salgılanmasında zamanından önce duraklamadır. 
Hipospadiasın en sık beraber olduğu konjenital anomali inmemiş testis (kriptorşidizm) ile birlikte bulunur .
Hipospadiasda en sık üretral açılış glandüler ve koronal sevyiyedir. 
Üretra ve penisin en sık konjenital anomalisi hipospadiastır.
Hipospadiasın en sık görülen formu glandüler penildir.
Üretra intrauterin 12-13. haftada gelişimini tamamlar.
Hipospadiasın en sık beraber olduğu konjenital anomali inmemiş testistir.
Yutkunmakla aşağıya inen baş-boşun kisti troglossal kisttir.
Meme büyütme operasyonu sonrası en çok görülen komplikasyon kapsül formasyonudur.
Dirsek üstü seviyesindeki n. medianus kesisinde hasta parmaklarınaa fleksion, baş parmağına oppozisyon yaptıramaz.
Elde en sık kırık proksimal falankslarda görülür.
Kepçe kulakta en önemli özellik antihelikal kıvrımın yeterince belirgin olmamasıdır.
Progresif hemifasial atrofi Rombex hastalığında görülür.
Rejenere olan bir akson günde 1 mm uzar.
Ampute olan ya da kopan organlar +4°C 'de saklanmalıdır.
Beslenmesi olmayan bir hücre serum fizyolojik içerisinde +4 derecede 8 saat canlı kalabilir. (SF, içinde) 
Avülsiyon tipi yaralanmalarda derinin bir parçası kopar.
Auriküler rekonstrüksiyon için en cok kullanılan materyal kosta kıkırdağıdır.
Karotid arterin kraniuma giriş yeri glenoid fossanın hemen medialinde ve sfenoid spinanın arkasındır.
Genel anesteziklerden nitröz oksit genel anestezi sırasında içi hava dolu kavitelerde birikir.
Travmatik bir yarada infeksiyon gelişebilmesi için genellikle gereken mikroorganizma sayısı en az 10 üzeri 5 tir.
Yüz dikişleri 3-5. günlerde alınmalıdır. 
Gövde dikişleri 6-8 günde alınmalıdır. 
Ekstremite dikişleri 12-14 günde alınır. 

Split tickness epidermis tamamını ve dermisin bir kısmını içermesidir 
SpIit tickness genelde gluteal bölge ve uyluk posterolateralinden alınır 
Ful tickness greft epidermis ve dermisin tamamını içerir. 
Ful tickness greft en çok inguinal bölge kullanılır. 
Z plasti hipertrofik skar dokusunu azaltmak için yapılır.
Skalp tabakaları deri, subkütan doku, galea, gevşek bağ dokusu ve perikraniyum şeklindedir.
Z revizyonu skarı küçültmek için yapılır. 
Mukoza grefti olarak yanak mukozası kullanılır 
Kıkırdak greft için kostal kıkırdak kullanılır 
Sinir grefti olarak sural sinir kullanılır 
En sık görülen konjenital el anomalisi polidaktili olup en sık opere edilen konjenital el anomalisi sindaktilidir. 
Keloidler yara sınırını aşarlar .
Keloidlerde spontan regresyon görülmez. 

Hipertrofik skar ve keloid tedavisinde kullanılan metodlar radyoterapi steroidler; slikon jel; beta aminopropionitril fumarat; lazer, bası tedavisi, ve cerrahi rezeksiyondur.
Elde en sık rastlanılan konjenital anomali polisindaktilidir. 
Full thickness deri greftleri en sık yüzde kullanılır.
Kortikospongioz kemik için en iyi kaynak krista iliacadır.
Lokal fleblerden en sık kullanılanı random pattern fleblerdir. 
Dekübitis ülserlerinde en uygun cerrahi tedavi kas-deri flepleridir 
Dekübit ülserinin ilk bulgusu hiperemidir.
Dekübit ülserleri en sık ischiumda görülür.

Greft kaybına neden olan en önemli komplikasyonlar vasküler komplikasyonlardır. 
Homolog serbest doku greftleri içinde transplantasyonu en başarılı olanı korneadır.
Aksiyel flepler alın flepleri, kasık flepleri ve deltopektoral flepler'dir. 
Alt ekstremiteler ve kanlanmanın bozuk olduğu bölgelerde kas flepleri tercih edilir. 
Dikiş ipliklerinden en fazla reaksiyona yol açan ipektir. 
Flep başarısızlığının en büyük nedeni yetersiz kanlanmadır. 
Fasiokütan flep olarak en sık tensor fasia lata flebi kullanılır. 
Full Thickness yapılan greftlerde deri eklerinin normal deri ekleri gibi aktivite kazanmaları için 3 aya ihtiyacı vardır.
Blow out kırıklarının tanısında en iyi yöntem orbita BT'sidir. 
En ağır olan yüz kırığı LeFort 3 maxiller kırıktır. (kraniofasial disjunction). 
Blow out kırıklarında en sık orbitanın alt bölümü kırılır.
Le Fort sınıflaması Maksilla kemiğinin kırıklarında kullanılır.
Mandibulanın en fazla kırılan bölgesi kondiler çıkıntıdır.
Mandibula en fazla kırılan bölgesi coronoiddir. 
Orbita tabanı patlama bozuklarında vertikal göz hareketlerinde kısıtlama görülür.
Epitelyal yaranın iyileşmesinde rejeneratif proçesi başlatan yer bazal tabakadır.

Oral kavite kanserlerinin en sık görüleni skuamöz hücreli kanserdir.
Aktinik keratoz zemininde skuamoz hücreli kanser gelişir.
Skumoz hücreli kanser en sık yüzün ve boynun açık kısımlarında yerleşir. 
Aktinik keratozlu hastaların yüzde 25’inde skuamoz deri kanseri .
Aktinik keratozun (solar keratoz) müköz membranlardaki karşılığı lökoplakidir. 
Aktinik keratozlarda %7-25 oranında önce Bowen Hastalıgı daha sonra da Squamoz cell ca gelişebilir. 
Oral mukozanın en sık premalign lezyonu lökoplakidir.
Kavernöz hemanjiom %70-80 kendiliğinden regrese olur. 
En sık görülen konjenital damar hamartomu çilek hemanjiomudur. (Strawberry) 
En sık gözlenen lenfanjiom türü kistik higromadır.
Squamöz cell Ca'nın intraepitelyal formu olan premalign lezyon Bowen hastalığıdır.
Queyrat eritroplazisi Bowen hastalığının mukozalarda gözlenen formudur.
Altında daha çok adeno kanser olan deri hastalığı Paget hastalığıdır.
Squamöz cell Ca daha çok güneş gören yüzün üstü alın, üst dudak, kulak civarı ve daha nadir olarak da el sırtında gözlenir. 
Yumuşak doku sarkomlarından sinoviyal hücreli sarkom en sık bölgesel lenf bezlerine metastaz yapar.
Yanık skarı zemininde oluşabilecek deri kanseri yassı hücreli kanserdir.

 Bazal hücreli kanserin en sık nodülo ülseratif tipi görülür.
Stratum germinatumdan derinin bazal hücreli kanseri gelişir.
Bazal cell kanserinin nodüler bölümünde nodül üzerinde telenjiektazi ve ortasında Rodent ülseri vardır. 
Bazal hücreli kanserin kistik tipi radyoterapiye en dirençli tipidir. 

Normal deriden en sık gelişen malign melanom tipi nodüler tarzdır.
Nevüsler üzerinden en sık gelişen malign melanom tipi süperficial yayılandır.
Iç organlara en sık metastaz yapan deri kanseri nodüler malign melanomdur.

Hemangiom tedavisinde kemoterapi kullanılmaz
Çocuklardan en sık görülen yumuşak doku tümörü rabdomyosarkomadır.
Elde en sık görülen tümör enkondromadır.
Radikal boyun diseksiyonu endikasyonu olmayan yanakta bazal hücreli kanserdir.
Perinöral yolla invazyon yapan parotis tümörü silendiroma adenokistik karsinomadır. 
Nodüler nevüs benign melanotik lezyon değildir.
Ameloblastomaları invazivdir. 
Elde en sık görülen benign tümör gangliondur.
Derinin en sık görülen premalign lezyonu aktinik keratozdur.
Queyrat eritroplazisi en sık nerede prepisyumda görülür.
Sturge Weber sendromunda trigeminal sinir boyunca nevüs flammeus ;kontrollateral hemipleji; epilepsi; mental retardasyon ve oftalmik hemanjiom görülür. 
Tümör insidansının en yüksek olduğu tükrük bezi parotistir.
Parotis tümörleri arasında 5 yıllık yaşam oranı en düşük olanı malign mikst tümördür.

Yanığın 24 saatten sonraki döneminde, kolloid kullanılarak yapılan intravasküler volüm replasmanının en iyi göstergesi hemotokrititr.
30 yaşında kadın hastanın sağ üst extremitesi, sol alt extremitesi ve boynu yanmıştır. Yanık yüzdesi %28’dir. 
Yanık yüzdesi hesaplanması her bir üst extremite %9, her bir alt extremite %18, baş ve boyun %9'dur. 
Baş ve boyun; %5 yüz, %1 boyun ve %3 skalp olarak ayrılır. 
Yanıklarda meydana gelen mide ülserine Curling ülser denilir.
Gövdesinin arkası ve önü yanmış olan 80 kg ağırlığındaki bir hastanın günlük kalori ihtiyacı ne 3440 cal’dir.
Bu hastanın kalori ihtiyacı (kilox25)+(yanık % x 40) ile hesaplanır. 
Yanıktaki morbidite ve mortalitenin en önemli nedeni enfeksiyonlardır.
Yanıktan sonra ilk 24 saatte oluşan ateşten en sık hangi mikroorganizma Gr (+) ‘lar sonraki günlerde Gr (-) lerdir.
Yanıkta ilk üreyen bakteri çoğunlukla S. Epidermidistir. 
Yanık yarasında kullanılan topikal ajanlardan gümüş nitrat elektrolit dengesizliği ve methemoglobinemi yapabilir. 
Yanıklarda meydana gelen akut kardiyojenik şokun nedeni myokard depressing faktördür.
Yanıklarda bütün hücre fonksiyonları baskılanırken yalnızca CD8 T lenfositlerin fonksiyonu artar. 
Majör bir yanıktan 10 gün sonra hastanın beslenmesinin yeterliliği günlük vücut ağırlığı takibi ile en iyi değerlendirilir.
Yanık sonrası erken dönemde görülen ödemden sorumlu olan histamindir.
Yanıkta eskar dokusuna penetre olan antibiyotik mafenid asetattır.
Ağır yanık nedeniyle yoğun bakımda yatan bir hastada gelişen akut erozif gastritin patogenezinde en önemli rolü oynayan mukozal iskemidir.
Sekonder damak gelişimini 7-12. embıyonik haftalarda tamamlanmaktadır. 

Genel kuralolarak asit yanıklarının en iyi tedavisi su ile irrigasyonudur. 
Yanık ülser skarları üzerinde en sık görülen kanser tipi skuamöz hücreli kanser dir. 
Yanık skarlannda en sık yassı hücrelı karsinom görülmektedir. 
Üzeri örtülmeksizin yanık yüzeyine sürülebilen, Gram (+) kok, Clostridium ve Psödomonas aeroginozaya çok etkili olan, skar dokusu içine iyi nüfuz edebilen ve kuvvetli bir karbonik anhidraz inhibitörü olan, bu yüzden aşırı alkali diüreze neden olan, günde 2 kez uygulanan topikal yanık ilacı mafenidedir.
Retiküler dermise yanık ilerlerse yanık ikinci derece yanık olur.
Bül oluşumu 2. derece yanıklarda görülür.
Skar oluşumu 3. derece yanıklarda görülür.
2. derece yanıklarda ödem 48 saatte maksimum olur. 
Erken eksizyon ve greftleme el yanıklarında çok önemlidir.
Yanıklarda meydana gelen mide ülserlerine Curling ülserlerine nedir.
Hospitalizasyon yapılan yanıklı bir hastada negatif azot balansı oluşmaması için nitrojen kalori oranı en az 1/150 olmalıdır.
Yanığı nedeniyle uzun süre TPN verilecek olan bir hastanın yara iyileşmesi için verilmesi en gerekli eser element Zn çinko ve C vitamnidir.

Karpal tünel sendromunda Tinnel testi pozitiftir. 
De Quervain hastaııgında Finkelstein testi pozitiftir.

www.ctf.edu.tr - /anabilimdallari/pdf/